Wat is het om in een oude bus te rijden?

Less is more geldt zeker voor een oldtimer bus uit 1981. Het instrumentarium is erg overzichtelijk met slechts 2 meters. Eén voor de snelheid en één voor benzine. De paar lampjes die er zijn, staan uit (dat is goed) of springen in het rood aan (dat is niet goed). Geen twijfel mogelijk en geen onduidelijke varianten van oranje of geel. Wat heb je eigenlijk nog meer nodig? Behalve bij de verwarming heeft men zich enige frivoliteit veroorloofd met maar liefst 3 schuifjes. Deze doen het dan ook gelijk ook niet meer goed. Het is oftewel warm of zeer warm ongeacht de combinatie van de drie schuifjes. Airco behoorde in die tijd nog niet tot de standaard uitrusting…. Dat is wel even wennen. Dus raampjes open, radio luisteren kan je vergeten, maar het resulteert uiteindelijk wel in een gebruinde linker arm. Voor de intimi een duidelijke herkenning. Sowieso hoor je, of je het wilt of niet, direct bij de oldtimer Volkswagenclub. Bij het tegen komen van een andere soortgenoot wordt er gezwaaid, tekens gemaakt etc etc. De officiële signalering weten we ook niet, maar ons enthousiasme compenseert waarschijnlijk in afdoende mate.

Oud ruikt. Vandaar dat er altijd wel wat benzinelucht rond en in de bus hangt. We hebben dat altijd afgedaan dat dit erbij hoort, maar enige tijd geleden hadden we bij ons eerste rit van dat desbetreffende jaar het idee dat het nu wel erg indringend was. We probeerden het nog even te negeren, maar het was toch te erg. Mijn chemische achtergrond begon ook op te spelen, wetende dat benzeen niet echt fantastisch is voor je gezondheid, zeker niet als je zwanger bent zoals Gertie toentertijd was (nu weten we waarom Ellis zo blond is). Bleek uiteindelijk dat de verwarmings/ventilatiebuis over onze verrotte benzinetank liep! Benzinetank vervangen en voilà een stuk betere lucht!

De opstartprocedure:
Voordat we weg kunnen rijden heb je een aantal standaard checks. De eerste is de olie. De bus, zij lust heel wat... In Rusland was dat een keer per dag bijvullen met een liter of zo op zo’n 350 km. Regelmatig bijvullen dus.
Daarna gaskraantje dicht die we nodig hebben om te koken en voor de koelkast. Dat wil ik nog wel eens vergeten wat leidt tot een gaspuf binnen de bus tijdens het rijden die goed te ruiken is, maar tot nu toe tot geen onoverkomelijke problemen heeft geleid. We rijden per slot van rekening toch al met ramen open, zie eerder.
Het bijvullen van het gas heeft trouwens ook zijn eigen karakteristiek. Ooit eens flink vol afgetankt, zat ik bij heet weer op mijn balkon van mijn oude flat buiten, meende ik af en toe een gaszweem te ruiken, Gertie trouwens ook. Bleek door de hoge temperatuur de druk van de tank dusdanig hoog te zijn opgelopen dat via het overdrukventiel gas vrij kwam. De onderbuurman had er nog wel eens het handje van om rond onze bus een peuk te roken. We hebben toen maar met briefjes rondom onze bus gewaarschuwd dat het niet raadzaam is om in de buurt van de bus te roken….. Dat heeft wel geleid dat ik een wat ambivalente verhouding heb gekregen met de gasinstallatie en niet met veel plezier de gastank vul. Ga je niet te ver met vullen, krijg ik de slang er wel weer goed op en weer af etc.
Hetzelfde geldt eigenlijk voor de banden. Deze moeten ook regelmatig worden gecheckt. Het officiële boekje geeft een hoeveelheid bar aan, maar de garageman is vrij stellig dat er veel meer in moet. Tja wat te doen? Ik heb besloten om er maar ergens tussenin te gaan zitten. Nog los van het feit dat je hoopt dat het vulapparaat bij het benzinestation ook daadwerkelijk stopt bij de opgegeven aantal bar…

Het starten zelf is altijd spannend en lukt meestal niet in een keer, maar reutelend, ratelend slaat de motor wel uiteindelijk aan met een geur van benzine en olie die niet mis is. Het is ook een duidelijk signaal naar de andere gasten als we arriveren of weggaan op de camping.

Op de weg zelf hebben we een bejaarde snelheid die zelden hoger komt dan 90 km/hr en bij de helling op een verbeten strijd om de laatste plaats hebben. Het een en ander wordt wel gecompenseerd door een grote hoeveelheid geluid waardoor de suggestie wordt gewekt dat er toch heel wat wordt gepresteerd. Helen, die naast me zit, roept dan ook regelmatig: We rijden heel hard hè pap. Voor onze reis in 2008 hebben we van een van de sponsors nog een geluidsinstallatieset gehad waardoor we maar liefst 6 speakers in de bus hebben, maar uiteindelijk gaat alles op in een grote potpourri van verschillende klanken.
Wel hebben we sinds het begin van de bus een kreun in de ophanging van de rechtervoorwiel en kregen we ergens tijdens ons busleven een rinkel ergens aan de linker achterkant erbij. Beide spelen pas op bij hobbelig terrein, maar speelt ons verder geen parten. Het hoort bij de bus net zoals het kraken van het dak bij een ouder huis. Zo ook met het gerammel van het huisraad die Gertie achterin tijdens het rijden vast moet houden of met ducktape heeft vastgezet.

Met het rijden van de bus heeft Gertie trouwens nooit wat gehad. Dat heeft alles te maken met het het weee moment van het gaspedaal. Gas geven resulteert normaliter in ‘accelereren’ maar op een bepaald moment heb je een week gevoel in het gaspedaal meestal bij helling op of bij hoge snelheid. Extra gas geven lijkt zich niet om te zetten in een hogere snelheid. Dan komt het aan op een hogere besturingswerk. Beetje gas terug geven om daarna extra gas te kunnen geven en alsnog de versnelling te kunnen pakken, terug schakelen en dan door pakken etc Allemaal zaken die er niet in gaan bij Gertie. Hij moet het toch gewoon doen!?
Zoals al eerder gezegd hard gaan we niet, daar helpt de aerodynamische vorm van de bus ook niet aan mee. In de volksmond heeft ie ook wel heel toepasselijk de bijnaam: de baksteen. De weerstandscoefficiënt van de Hummer verbleekt er bij. Dat leidt ook tot een buitengewone gevoeligheid voor wind. Beetje windvlagen en je zit met zweet achter het stuur te corrigeren.
Om de Spartaanse zit wat te compenseren hebben we in Polen een schapenvacht gekocht waarop ik zit. Prima ding, maar met eigen karakteristieke geur. Parfum, gewassen, op stenen geslagen kortom van alles geprobeerd om dat wat terug te dringen, maar zonder succes.

Neemt niet weg dat we met veel genoegen met onze Iron Lady op pad gaan. Ze heeft toch per slot van rekening gebracht naar Mongolië, Vladivostok (1400 km onverharde weg!! van Adam naar Barcelona), Marokko en nu op naar Griekenland. We hopen er nog vele meters mee te maken.